Pokładełko teleskopowe (inaczej ovipositor) to termin, którym określamy narząd występujący u wielu owadów, pajęczaków i niektórych ryb.
Do czego służy pokładełko teleskopowe ?
Samice używają pokładełka teleskopowego do składania jaj. Dzięki niemu mogą to robić w trudno dostępnych miejscach jak małe otwory w drzewie lub mchu, drobne zagłębienia w ziemi czy też inne żywe organizmy.
Pokładełko u samców spełnia pomocniczą funkcję w procesie zapładniania ikry.
Pokładełko teleskopowe inaczej określane jest jako rzekome. Charakterystyczną cechą jest jego ruchomość, dzięki czemu może być nawet wciągane do wnętrza organizmu. Muchówki, chrząszcze i motyle mogą pochwalić się tym rodzajem pokładełka.
Także kręgowce korzystają z tego narządu. Samice pławikoników używają pokładełka do składania jaj w torbach lęgowych samców. Dochodzi tam do zapłodnienia a następnie jaja czekają na wyklucie.
Inne przykłady użycia pokładełka:
- cykady przebijają narządem małe gałązki w celu złożenia w nich jajeczek
- koniki polne posługują się pokładełkiem aby umieścić swe jaja w norce w ziemi
- samice osy z gatunku Megarhyssa posiadają długie pokładełko pozwalające na wwiercenie się w korę pni drzew
- rodzaj owadów – rośliniarki – potrafią przebić pokładełkiem tkanki roślinne, również w celu złożenia tam jajeczek.